Czynników przyczyniających się do podrażnienia skóry twarzy jest wiele. To efekt większego unaczynienia niż w innych partiach ciała. Ponadto substancje chemiczne aplikowane na skórze twarzy łatwiej pokonują warstwę rogową dzięki dużej ilości gruczołów łojowych.
Skóra z oznakami podrażnienia powinna być przede wszystkim chroniona przed drażniącymi czynnikami zewnętrznymi. Dlatego powinniśmy się skupić na tym, aby odbudować uszkodzoną barierę ochronną naskórka, a także działać kojąco na stan zapalny.
Do najważniejszych czynników powodujących podrażnienia zalicza się m.in.:
- Reakcje alergiczne i kontaktowe zapalenie skóry
Najczęściej stany zapalne wyzwalają czynniki takie jak: nikiel, chrom, kobalt, konserwanty, leki, olejki eteryczne, sztuczne barwniki w kosmetykach, składniki pokarmowe, np. mleko czy orzechy. Uczulenie na twarzy może też być wynikiem alergii wziewnej (najczęściej jest to skutek pylenia drzew czy traw, które najbardziej nasila się od kwietnia). Uczulenie na twarzy może mieć formę rumieni, krostek, obrzęków, kaszki, grudek czy pęcherzy. Skóra może też być także wrażliwa na dotyk.
- Choroby skórne, którym towarzyszą stany zapalne, zaczerwienienie, swędzenie czy pieczenie
Są to m.in. atopowe zapalenie skóry, zaawansowane stany trądzikowe, w tym trądzik różowaty, łojotokowe zapalenie skóry czy łuszczyca.
- Ekspozycja skóry na działanie promieniowania UV
Podrażnienia mogą wystąpić także po długiej ekspozycji skóry na promienie słoneczne bez ochrony lub ze zbyt małym filtrem SPF.
- Nieprawidłowo dobrane kosmetyki
Niektóre kosmetyki mogą powodować wyprysk kontaktowy na skutek podrażnienia. Najczęściej tego typu reakcje wywołują produkty do codziennej pielęgnacji, takie jak mydła, detergenty czy środki chemiczne do depilacji. Skórę mogą podrażniać także peelingi mechaniczne i preparaty, które mają w składzie kwasy owocowe, np. kwas glikolowy, retinol i jego pochodne (szczególnie na początku stosowania).
- Podrażnienia po goleniu
Podrażnienia pojawiają się także po goleniu mechanicznym, a ich przyczyną może być np. użycie nieodpowiedniej pianki lub żelu. Kiedy golimy się szybko, możemy ścinać nie tylko włoski wystające nad powierzchnię skóry, ale także wierzchnią warstwę naskórka. Wówczas pojawia się zaczerwienienie i dochodzi do podrażnienia skóry.
- Skóra wrażliwa, naczyniowa
Cera wrażliwa czy naczyniowa może być genetyczna albo nabyta. Największy wpływ na podrażnienia i stany zapalne mają jednak zaburzenia w funkcjonowaniu bariery naskórkowej oraz nadreaktywność naczyń krwionośnych. Skóra wrażliwa i naczyniowa mają wiele wspólnych cech, m.in.:
- Cienki naskórek, częste zaczerwienienia spowodowane płytko unaczynioną skórą, stany zapalne i podrażnienia na skutek reakcji na różne czynniki zewnętrzne.
- Zanieczyszczenie środowiska – pyły zawieszone w powietrzu mogą wnikać w głębsze warstwy skóry poprzez gruczoły łojowe i mieszki włosowe. Zostaje wówczas naruszona bariera hydrolipidowa, przez co ubywa z naszej skóry wiele cennych składników, takich jak kolagen, elastyna i kwas hialuronowy. Skóra staje się bardziej podatna na podrażnienia, spada jej odporność na patogeny oraz pojawiają się zaczerwienienia i przebarwienia.
Jak załagodzić podrażnienia?
- Po pierwsze należy prawidłowo oczyszczać skórę – nie stosować mydła, które zwiększa uszkodzenie funkcji barierowej naskórka. Warto postawić na bezzapachowe, (nieperfumowane) produkty oczyszczające, takie jak emulsje, olejki czy pianki, a do osuszenia używać delikatnych ściereczek bambusowych albo jednorazowych ręczników papierowych.
- Trzeba dbać o odpowiedni poziom nawilżania skóry, ponieważ sucha i podrażniona jest bardziej podatna na stany zapalne. Warto stosować produkty zawierające ceramidy, glicerynę, kwas hialuronowy czy mocznik. Cenne składniki to także naturalne oleje, np. masło shea, olej makadamia, ze słodkich migdałów czy z wiesiołka. Dobrze jest wprowadzić do pielęgnacji także emolienty, zapobiegające utracie wody z naskórka oraz nadmiernemu przesuszeniu czy podrażnieniu skóry.
Istotne składniki o działaniu kojącym oraz przeciwzapalnym to także:
- alantoina,
- panthenol (witamina B5, czyli kwas pantotenowy),
- wyciąg z lukrecji i oczaru wirginijskiego,
- ekstrakt z arniki górskiej, zielonej herbaty i rumianku,
- aloes,
- witaminy C i E,
- niacynamid (czyli witamina PP).
Jak zapobiegać podrażnieniom skóry?
- Szczególnie w okresie letnim należy pamiętać o stosowaniu kremów chroniących przed promieniowaniem słonecznym tak, aby uniknąć oparzeń i reakcji fototoksycznych. Najbardziej skuteczne są kremy zawierające filtry z SPF 30+ i 50+ z ochroną UVA/UVB. Takich preparatów trzeba oczywiście używać kilka razy w ciągu dnia.
- Jeżeli skóra twarzy jest podrażniona przez dłuższy czas, warto wykonać podstawowe badania z krwi oraz testy na alergie, żeby ograniczyć czynnik drażniący.
- Należy sprawdzać skład kosmetyków, których używamy na co dzień. Im mniej ich nakładamy, tym łatwiej zweryfikować, co podrażnia skórę.
- Jeśli skóra jest bardzo podrażniona, należy zrezygnować z jej złuszczania, szczególnie za pomocą peelingów ziarnistych. Kiedy stan się poprawi, najlepiej stosować delikatniejsze peelingi enzymatyczne.
- Łuszcząca się i zaczerwieniona skóra nie lubi tarcia, a tym samym dodatkowego podrażniania, dlatego warto ograniczyć stosowanie płatków kosmetycznych.
- Trzeba pamiętać o bardzo ważnej roli antyoksydantów, które neutralizują działanie wolnych rodników. Takie składniki powinny znajdować się w kremach do codziennej pielęgnacji. Polecana jest m.in. seria preparatów pielęgnacyjnych marki GraceFull Cosmetics. To kosmetyki o silnych właściwościach antyoksydacyjnych, nawilżających i anti-aging: przeciwzmarszczkowy, silnie antyoksydacyjny krem do twarzy (Global Anti-aging Face Cream), odmładzający krem do pielęgnacji szyi i dekoltu (Firming Neck & Décolleté Cream) oraz rozświetlająco-wygładzający krem pod oczy (Illuminating Eye Contour Cream). Antyoksydanty można też dostarczać organizmowi wraz z suplementami diety oraz jedzeniem, np. kurkumina w kurkumie, resweratrol w czerwonych winogronach i borówkach czy likopen m.in. w pomidorach.
